poniedziałek, 11 sierpnia 2014

Koral i strój krakowski

Koral w Polsce od lat kojarzy nam się głównie ze strojem ludowym.



Źródło: http://www.polalech.pl/krakowski-opis.htm



... z ogorzałą od słońca szyją dziewczyny wychylająca się z krochmalonego bieluteńkiego płótna bluzki.
Boć przecież korale to nie tylko przypomnienie ciepłych mórz i krain słońca, skąd pochodzą, ale także tęczowo barwnego stroju chłopskiego, zapachu złożonego z tysiąca aromatów lata wiejskiego i szczególnej barwy polskiej pogodnej jesieni starych parków i liściastych lasów.

Czemu jednak korale kojarzą się nam ze wsią, a zwłaszcza z urodą młodej, hożej dziewczyny w stroju ludowym?
Ulegamy tu z pewnością konwencji literackiej i sugestywnym malarzom "bajecznie kolorowych" piekności wiejskich - jak Włodziemierz Tetmajer, Stanisław Wyspiański, czy Wincent Wodzinowski.
Nieodzowną częścia tego stroju byłe sznury korali z barwnymi wstążkami u ramion. Bicze czerwonych korali na krochmalonym białym płótnie podnosiły urodę dziewcząt i młodych kobiet, rzucały bowiem ciepły blask na ich osmolone słońcem i wiatrem policzki. Nie były wprawdzie modne w tych czasach opalone twarze i okrągłe kształty - oficjalnym ideałem piękności tamtych lat były smukłe, blade smętne damy o chorowitym wyglądzie, przybrane w wyblakłej barwy jedwabie i smutne opale czy perły. Tym więc chętniej uciekali artyści z dużych salonów w plener ...

Fragment mojej ulubionej książki: "Tajemnice klejnotów" Bożena Krzywobłocka, Róża Krzywobłocka


A oto cechy jakim powinien odpowiadać tradycyjny strój krakowski:

Opis damskiego stroju odświętnego
Nakryciem głowy dziewczyny jest wianek ze sztucznych kwiatów przybrany kolorowymi, spływającymi na plecy wstążkami. Na śnieżnobiałą, ozdobioną angielskim haftem koszulę zakłada aksamitny gorset wyszywany kolorowym haftem, przystrojony błyszczącymi, różnobarwnymi cekinami, koralikami, chwościkami, tasiemkami i wstążeczkami. Kwiecistą, suto marszczoną spódnicęprzewiązuje w pasie białym, tiulowym fartuszkiem zwanym zapaską, którego ozdobą jest misterny haft angielski. Na nogach nosi trzewiki, najczęściej czarne, związywane czerwoną tasiemką. Uzupełnieniem stroju są naturalne korale, których czerwień pięknie kontrastuje z bielą koszuli.


Opis męskiego stroju odświętnego
Chłopak nosi czapkę krakuskę, czyli czerwoną rogatywkę otoczoną czarnym barankiem, przystrojoną pękiem pawich piór i kolorowymi wstążkami. Na białą lnianą koszulę, ozdobioną pod szyją czerwoną tasiemką, zakłada długi do kolankaftan bez rękawów, szyty z ciemnego sukna, z czerwonym podbiciem, obszyty dekoracyjnymi chwościkami i guzikami. Kaftan opasuje białym skórzanym pasemnabijanym ćwiekami. Z boku pasa zwisają ozdobne blaszki zwane brzękadełkami.Portki, czyli jasne płócienne spodnie w czerwone prążki nosi wpuszczone w wysokie skórzane buty z cholewami. Mężczyźni przywdziewają jako okrycie wierzchnie białą sukmanę z czerwonymi wypustkami.



Strój krakowski męski
Źródło: http://www.polalech.pl/krakowski-opis.htm










Brak komentarzy:

Prześlij komentarz