wtorek, 22 lipca 2014

Jarzębina czerwona / Red rowan

Jarzębina. Kto z nas nie zna jarzębiny. 
Rośnie niemal wszędzie, zdobi swoimi cudownymi owocami.
Czy nie zrywaliście jej do dekoracji domu, do stroików?


Źródło: http://www.swiatkwiatow.pl/jarzab-pospolity-jarzebina-id543.html

A jak jarzębina i kolor czerwony, który ostatnio zagościł na blogu, to i piosenka:
 "Jarzębina czerwona". 
Zapraszam do wysłuchania jej w uroczym wykonaniu Sławy Przybylskiej: 






Jarząb zwyczajny, jarzębina (Sorbus aucuparia L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny różowatych. Występuje w Europie, południowo-zachodniej Azji, zachodniej Syberii.
W Polsce pospolity na całym obszarze.
Drzewo lub krzew. Dorasta do 15 m wysokości. Ma gładką i jasną korę.

Zastosowanie
Roślina ozdobna – dekoracyjne owoce, długo utrzymujące się. Roślina często sadzona w parkach, alejach i ogrodach. Oprócz formy typowej używa się w tym celu różnych odmian ozdobnych.

Sztuka kulinarna. Surowe owoce są niejadalne, nie tylko z powodu gorzkiego smaku, ale również zawartości trującego składnika (kwas parasorbinowy). Natomiast po przemrożeniu, lub po zanurzeniu na chwilę we wrzątku (tzw. blanszowanie) tracą trujące właściwości i gorzki smak. Owoce są używane w postaci przetworów, cenione są w kuchni i przetwórstwie. Zawierają dwukrotnie więcej karotenu niż marchew oraz alkaloid sorbinę, który nadaje im gorzki smak. Wyrabia się z nich jarzębiak, soki, dżemy, marmoladę, syropy, mus. Po usmażeniu z jabłkami stanowią doskonały dodatek do mięs. Dla celów przetwórstwa uprawiane są odmiany o dużych i jadalnych owocach (np. var. edulis Dieck.).

Roślina lecznicza.
Surowiec zielarski: owoce. Mają dużo witaminy C, E, P, K, PP, nieco witaminy A, cukiersorbozę, garbniki i pektyny.
Działanie: słabe moczopędne oraz korzystnie wpływające na błony śluzowe i pracę układu pokarmowego. Jest stosowana przy nieżytach jelit, przewlekłych biegunkach, różnych schorzeniach wątroby i pęcherzyka żółciowego. Zwykle jest stosowana w mieszankach z innymi ziołami (wchodzi np. w skład Rektosanu, Sklerosanu).

Zbiór i suszenie: owoce zrywa się gdy już są czerwone, ale przed przymrozkami i suszy się rozłożone cienką warstwą (najlepiej w temp. ok. 40 °C)
Owoce są pożywieniem ptaków (gil, drozd, jemiołuszka, jarząbek) oraz zwierząt leśnych (sarna,borsuk).
Drewno rozpierzchłonaczyniowe, ciężkie, twarde i trudnołupliwe. Biel szeroka, czerwonobiała,twardziel czerwonobrązowa. Jest wykorzystywane w stolarstwie, nadaje się do toczenia, a także wytwarzane są z niego niektóre instrumenty muzyczne.

Ciekawostki
Łacińska nazwa rośliny w dosłownym tłumaczeniu oznacza jarzębina łowiąca ptaki.
 Dawniej bowiem ptasznicy używali jej owoców za przynętę w swoich pułapkach.
To właśnie z tej rośliny po raz pierwszy otrzymano przez ekstrakcję kwas sorbinowy.
Jest jednym z żywicieli gąsienic motyla barczatka dębolistna.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz